Gemeenten ontvangen geld van de Rijksoverheid uit het Gemeentefonds. Hiermee betalen zij een deel van hun uitgaven. Gemeenten mogen zelf bepalen waar ze dit geld aan besteden. Zij leggen daarover verantwoording af aan de gemeenteraad.
Op 1 juni 2022 is de Gemeentefonds meicirculaire 2022 ontvangen. De belangrijkste mutaties en ontwikkelingen van de meicirculaire 2022 zijn:
- De invoering van de nieuwe verdeling van het Gemeentefonds per 1 januari 2023.
- De accressen vanaf 2022 tot en met 2025 zijn bijgewerkt op basis van de regels van de huidige normeringsmethodiek. Hiernaast is in de jaren 2023 t/m 2025 telkens eenmalig een onttrekking van € 250 miljoen (macro) opgenomen als voeding van de specifieke uitkeringen Volkshuisvestingsfonds en Woningbouw-impuls.
Vanaf 2026 zal het Gemeentefonds niet langer via de normeringssystematiek geïndexeerd worden. Er wordt dan alleen nog maar een accres voor de loon- en prijsontwikkeling verstrekt. - De oploop van de opschalingskorting voor de jaren 2023 tot en met 2025 wordt voor die 3 jaren geschrapt.
- De omvangrijkste taakmutatie is de incidentele compensatie voor de tekorten in de jeugdzorg voor het jaar 2023. Deze is in de begroting volledig budgettair verwerkt omdat er nog geen bestedingsdoel bekend is en nog niet met de samenwerkende gemeenten afgestemd kan worden welke doelen gekozen gaan worden. Voor 2023 zijn nog voldoende incidentele middelen beschikbaar. Op een later tijdstip kunnen alsnog plannen worden gemaakt en aan de raad worden voorgelegd.
Het kabinet gaat de komende tijd met gemeenten en andere relevante partijen verder in gesprek over de Hervormingsagenda Jeugd, die moet bestaan uit een combinatie van een set van kostenbesparende maatregelen en een financieel kader waarmee een structureel houdbaarder jeugdstelsel wordt gerealiseerd.
Het landelijk coalitieakkoord is ambitieus. Het is reëel te verwachten dat niet alle plannen volgens planning worden uitgevoerd en dus het accres achteraf naar beneden bijgesteld zal worden. Daarom zijn voor 2023 t/m 2025 behoedzaamheidsbedragen opgenomen.